Ankara Sanat Tiyatrosu Çanakkale’de
Ankara Sanat Tiyatrosu oyuncuları , 60. Troia Festivali kapsamında Çanakkale’de bir oyun sergileyecekler.
Tiyatro ile çok yakın ilişkide olmasa da, çeşitli etkinlikleri takip eden kişilerin kulağı bir şekilde Ankara Sanat Tiyatrosu’na aşinadır. Oyuncularını tanımazsın belki ama, adını bir şekilde duymuşsundur.
Açıkçası benim için de farklı değildi durum ama festival kapsamında oynayacakları oyunun adı dikkatimi çekti. Sergileyecekleri oyunun afişinde tanıdık yüzleri de görünce, az da olsa bilgi almak ve Ankara Sanat Tiyatrosu’nu tanıtmak istedim.
Ankara Sanat Tiyatrosu Hakkında
Türkiye’nin en eski ve en köklü özel tiyatrosu olan Ankara Sanat Tiyatrosu, 6 Aralık 1963 tarihinde Asaf Çiyiltepe ve arkadaşları tarafından devrimci- ilerici bir tiyatro olarak kurulmuştur. Takım oyunculuğuna dayanan, öncü bir sanat tiyatrosu anlayışını bu güne dek koruyan AST’ın Genel Sanat Yönetmenliğini, Asaf Çiyiltepe’nin 1967 yılında yapılan doğu turnesi sırasında geçirilen bir kaza sonucu vefatı üzerine Güner Sümer üstlenmiştir. Güner Sümer’in yönetiminden sonra Sanat Yönetmenliği’ne Rutkay Aziz gelmiştir. Uzun yıllar bu görevi devam ettiren Rutkay Aziz, birçok oyuna yönetmen ve oyuncu olarak imzasını atmıştır.
Ankara Sanat Tiyatrosu ‘nun kendi internet sitesinde ( ast.com.tr ) bu ilk satırları okuduktan sonra, nereden duymuş olabileceğinize dair bir fikriniz de oluyor. Muhtemeldir ki; televizyonda Rutkay Aziz başta olmak üzere topluluk üyelerinin çeşitli programlarda topluluğun adını geçirmeleri üzerine en azından adını öğrenebilmişiz.
O da adı geçerse, “Duymuştum.” diyecek kadar. Yoksa, “Ankara’dan üç tane tiyatro topluluğu say!” desen, ikincisi bile çıkmaz. Nedeni çok, ama yeri değil.
Ne güzel bir tesadüf ki, Troia festivali ile aynı yaşta bir tiyatro topluluğu festivalde yer alıyor. İkisinin de tarihi 1963 yılına uzanıyor. Bilinçli bir seçim olduğunu sanmıyorum ama, öyleyse festival komisyonunu ayrıca tebrik ederim.
Tiyatro, 1963 yılından beri toplam 161 oyun sahnelemiştir ve tam 60 yıldır ilerici, devrimci, öncü bir tiyatro olarak Türk ve Dünya tiyatrosundaki yerini korumaktadır. Tüm sanatların anası olan, “Yaşama Sanatı”na hizmet etmek AST’ın kuruluşundan bu güne temel sanat anlayışı olmuştur.. Ankara Sanat Tiyatrosu, politik tiyatro yapmanın tüm zorluklarına, yeni dünya düzeninin yarattığı apolitik iklime, sanatı tümüyle boş eğlenceye indirgeyen “Kültür Piyasasına” karşı, toplumcu çizgisinden ve insanı merkezi alan kuruluş *poetikasından ödün vermeden, perdelerini açmaya devam ediyor…
Ankara Sanat Tiyatrosu Sunar!
Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü
Ne kadar ucu açık bir isim değil mi? “Kaza” ile ilgili merakla birlikte, “Ne olmuş acaba?” ‘ya dair bir dizi soru işareti dönmye başlıyor insanın kafasında.
Siz kurgusal olarak neler olduğuna dair kafa yora durun, biz şöyle bir konusuna göz atalım. Bu arada konunun bir de sürprizi var. Hem de “spoiler” vermeden.
Konu
Nobel edebiyat ödüllü Dario Fo tarafından yazılan oyun, 1969’da Milano’da geçer.
Duomo Meydanı yakınlarında bir bomba patlar ve 16 kişi yaşamını yitirir. Polis ve iktidar yanlısı bir kısım medya olayı “solcu anarşistlerin” eylemi olarak göstermek ister. Polis patlamadan anarşistleri sorumlu tutar ve Giuseppe Pinelli’yi gözaltına alır. Sorgudaki 3. günün sonunda Pinelli, sabah polis merkezi binasının önündeki kaldırımlar üzerinde ölü bulunur. Polis, sorgu sırasında anarşistin binanın beşinci katından “kaza sonucu” düştüğünü söyler.
Bu sırada aynı binaya “akıllı bir deli” sorgulanmak üzere getirilmiştir…
İşte emniyetteki olaylar böylece başlar.
Mahir İpek ‘in izlemekten büyük keyif aldığımız diğer performansları ile birlikte Ankara Sanat Tiyatrosu ‘nun değerli oyuncularının izleyenlere güzel bir akşam yaşatacağı kesin. Oyunla ilgili tabii ki spoiler vermeyeceğim. Ama konunun sonundaki sürprizi açıklayayım.
Hani konuyu okurken, ufak da olsa “Hadi canım!” diyorsun ya, deme. Çünkü yazar hakkında ufak! bir detay seni daha da şaşırtacak.
Oyunlarında her zaman yaşanmış olayları anlatan “tiyatro karikatürcüsü” Dario Fo, yine yaşanan bir olayı oyunlaştırırken; dramatik sorgu sahnelerinden, kara bir komedi yaratıyor.
İyi seyirler.
Künye
Ankara Sanat Tiyatrosu – BİR ANARŞİSTİN KAZA SONUCU ÖLÜMÜ
Yazan: Dario Fo
Yöneten: Hakan Güven
Çeviren: Füsun Demirel
Oyuncular: Mahir İpek, Mehmet Ulusoy, Yıldırım Şimşek, Çayan Karataş, Hazal Pekgöz, Boray İsabetli
Dekor: Arda Güler
Işık: Soner Togan
Ses-Efekt: Uğur Kandemir
*Poetika: Aristoteles’in sanat hakkındaki görüşlerini bir bütün içerisinde sunan, şiir sanatı ile ilgili kuramlarını içeren ve tarihte sanat **fenomenini araştıran ilk eserdir. (bkz. Aristoteles-Poetika)
**Fenomen: Yunan felsefesinde, özellikle Platon’un (yaklaşık olarak M.Ö 427-347) felsefesinde, yalnızca akıl yürütme yoluyla bilinebilen deney-üstü gerçeklerin aksine, deneyim dünyasını oluşturan duyumsanabilir şeylerdir.