Motosiklet eğitimi | Orta ve İleri Seviye Beceriler

Motosiklet eğitimi dediğimiz zaman, bir kere öğrenilip tamamlanan bir olgudan bahsetmiyoruz. Motosikletin yanına geldiğimiz andan başlayan ve her virajda değişen koşullara göre bize eksiklerimizi, hatalarımızı, doğru yaptıklarımızı hatırlatan uzun bir süreç. Eksik ve hatalarımızın azaldığı doğrultuda daha iyi bir motosiklet sürücüsü olmaya başlıyoruz.

Bu doğrultuda, yeni başlayanlar için motosiklet eğitimi yazısına da göz atmanız gerektiğini hatırlatmış olalım. Çünkü, eksiklerimiz ve hatalarımız arttığı oranda, daha riskli bir sürüş ve tehlikelere açık hale geliyoruz.

Motosiklet Eğitimi|Orta ve İleri Seviye Motosiklet

İleri seviye donanım becerileri

• 1. Motoru durdurun ve motosikleti hafif bir yokuştan aşağı yavaşça salıverin, bakışı düşürmeden marşa basarak tekrar çalıştırın.
• 2. Motoru durdurun ve motosikleti hafif bir yokuştan aşağı yavaşça salıverin. 3. Viteste debriyajı hafifçe bırakarak motoru çalıştırın. Büyük cc li motosikletler ile denerken dikkatli olunmalıdır.
• 3. Varsa yakıt musluğunu kapatın ve sürmeye başlayın, yakıt kesilmeye başladığında motosiklet silkelenecektir. Bakışı düşürmeden yakıt musluğunu açıp devam edin.
• 4. Sağ el ve ayağı frene hazırlarken kornayı aniden bulup kullanabilme.
• 5. Varsa yakıt musluğunu kapatın ve sürmeye başlayın, yakıt kesilmeye başladığında rezerv konumuna alma.
  3. maddenin tekrarı gibi ama değil. Yakıt musluğu olan motorlarda “açık” ve “rezerv” konumlarını öğrenin. Motosiklet eğitimi , kullandığınız motosikleti yakından tanımayı da kapsıyor. Her durumda, motosikletinizin nasıl tepki verdiğini öğrenin.Yeni motosikletlerde olmasa da, belki bir gün bir klasik süreceksiniz. Kim bilir? (Sürmeye başlamadan önce bilgi alın)
• 6. Işıkları, selektör vb. bakışı düşürmeden kontrol etme.

Ufak bir ilave de biz yapalım bu listeye. Aküsü bitmiş motosikletinizi nasıl çalıştırabileceğinize dair bilgi almanız da, olmadık bir yerde yolda kalmanızın önüne geçebilir. Motosikletinizin modeline göre bile videolar bulmak mümkün youtube‘da.

Motosiklet Eğitimi|Trafikte sürüş

Motosikletini artık yakından tanıyorsun. Kontrollere ve donanıma hakimsin, acil durumlarda ne yapman gerektiğini biliyorsun. Ve senin için de trafiğe çıkma zamanı geldi. Motosiklet eğitimi için 2. bölüm diyebileceğimiz trafikte sürüşe hazırsın.
Aşağıdaki maddelerden bir kısmı ilk andan itibaren geçerli. Bir kısmını da zamanla öğreneceksin.

• 1. Aynaları kullanarak şerit değiştirme, sinyal verme ve omuz üstünden kör noktaya hızlı bir bakış.
• 2. Trafikte şerit seçme, tehlikelerden en uzakta ve en görünür olduğunuz noktayı belirleme.
  Kısa bir dalgınlık sonucu olsa da bu maddeyi uygulayamayan o kadar çok motosiklet sürücüsünü kaybettik ki. Sakın unutma!
• 3. Kavşaklara dikkatli yaklaşma, gerektiğinde tehlikeden uzak durabilme veya acil durum freni yapabilme. Altın kural: Yavaş gir, hızlı çık.
  Altın kural: Yavaş gir, hızlı çık.
• 4. Araçların kör noktalarında bulunmama.
  Özellikle ağır vasıtaların ne kadar ölümcül olabildiğini biliyoruz. Rüzgârlı havalarda çarpmasına bile gerek yok. Kör noktasında olmasanız da, yan yana gelmek bile sürüş stabilitenizi (istikrâr, kararlılık) bozabilir.
• 5. Diğer araçlar ile şerit paylaşma. Çoğu motosiklette aynaların ucu motosikletin en geniş noktasıdır.
  Yan çantaları kullanıyorsanız, ayna hizasını geçip geçmediğini kontrol edin.
• 6. Araçların ön tekerini izleyerek niyetlerini anlayabilme. Ön teker, öndeki şoförün niyeti ile ilgili önceden ipuçları verecektir.
• 7. Şoförün kafasını izleyerek sürme. Şoförün niyetini önceden anlayabilme.
  İzleyerek derken, sabit olarak kitlenme anlamında değil elbette. Ama düzenli olarak kontrol etmek faydalı olacaktır. İki madde sonra, örnek de verilmiş zaten.
• 8. Araçların yavaşlamasını izleyerek sürme. Şoförler genelde beklenmedik bir şey, mesela tam önünüzde U dönüşü yapmadan önce gazdan ayaklarını çeker veya hafifçe frene basarlar.
  Fren ışıklarının kırmızı olmasının bir sebebi var. Tehlikeli bir durum için hazırlıklı olun!
• 9. Aracın içinde olup biteni izleyerek sürme. Şoför telefonla mı görüşüyor, arkada şımarıklık yapan çocuklar yüzünden dikkati dağınık mı, radyoyu mu kurcalıyor? Dikkati dağılmış şoförler saçma sapan bir şey yapmaya daha yatkındırlar.
• 10. Trafik içindeki boşlukları takip etme. Tüm şoför ve diğer motosiklet sürücüleri aradaki boşluklara doğru ilerleyecektir. Boşluk ile diğer aracın arasına girmemeye özen gösterme.
• 11. Trafik ışıklarında, kırmızı ışık ihlali yapabilecek ve yolu sizinle kesişen diğer araçları izleyerek seri bir şekilde hareket etme.
  Bu duruma hazırlıklı olmak için, ışıklarda durduğumuzda 1. viteste, sol ayağımız yerde, sağ ayağımız fren üzerinde. Arada, aynadan arka tarafı da kontrol ederek.

Motosiklet Eğitimi|Bozuk zemin

Kum toprak ya da mıcır üzerinde sürme

Bu konu aslında köy yollarından başlayıp, arazi sürüşüne kadar devam edebilecek, oldukça geniş bir konu. Arazi sürüşü 101 dersi gibi düşünebilirsiniz. Ağır arazi koşulları için ayrıca motosiklet eğitimi alabileceğiniz kurumlar var. Bu tür sürüşlere ilgi duymuyor olsanız da, hafta sonu kamp yapmak için gitmeyi planladığınız bir yerde bozuk zeminlere rastlayabilirsiniz. En azından bu tür yerlerde can sıkıcı bir olayla karşılaşmamak için, bu konu hakkında da bilgi edinmekte fayda var.

• 1. Düşük tutuşlu zeminler üzerinde güvenli olarak ilerleyebilme. Motosiklet ve lastik tipi gibi faktörler etkili olsa da scooter, supersport, cruiser, dual sport vb tüm motosikletler toprak zemin üzerinde ilerleyebilirler. Sadece doğru şekilde idare edilmeleri gerekir.
• 2. Zemin kötü olsa bile hareketli ve kıvrak bir hızı korumanın önemini anlama.
• 3. Kollar dirsekten kırık ve gevşek, bacaklar ile motosikleti kavramış, ayakların ayaları ile peglere basarak öne doğru eğilme.
• 4. Bakışı yüksek ve ileride tutma hiçbir şekilde aşağıya bakmama. Her zaman engellerin ilerisine ve etrafına bakma. Engellere kilitlenmeme.
• 5. Mıcır zeminli açık bir alanda, motosikleti engellerin etrafından geçirme. Yürüyüş hızında dik oturma ve motosikleti dik tutma. Bu zor edinilen bir beceridir sürüşün ilk 12 ayı boyunca tekrar edilmelidir.
• 6. Motosikletin hareketlerine engel olmaya çalışmama, biraz hareket edip daha iyi tutuş bulmasına izin verme. Bulamaz ise nazikçe gazlama.
• 7. Lastikleri zemine dik basacak şekilde konumlandırma.
• 8. Kötü ya da kaygan bir yüzeye yavaşça yaklaşıp, nazikçe gaz açarak uzaklaşma.
• 9. Vites kutusuna sürekli yük bindirecek kadar yüksek ve ihtiyaç olduğunda gaz açacak yer kalmayacak kadar düşük olmayan vitesi seçme.
• 10. Bozuk zeminlerde ayağı yere yakın tutup denge sağlamaya çalışmama. Ayağınızı bir ağaç köküne ya da kayaya sıkıştırıp yaralanma ihtimaliniz yüksektir.
• 11. Gevşek zeminlerde köşe dönüşleri için uygun bir çizgi belirleme.
• 12. Uygun frenleme, yavaş gir hızlı çık. Sadece hafif arka fren ve vites düşürme ile yavaşlama.
• 13. Motosikleti teknik gerektiren zeminler üzerinden yavaş ama çabuk şekilde geçirme.
• 14. Tümseklerden geçerken sele üzerinden ağırlığı kaldırma.
• 15. Parkur zorlaştıkça ayağa kalkarak engelleri aşma.
• 16. Daha önce oradan geçmiş araçların teker ve devrilme izlerini arama ve anlattıkları hikayeleri anlama.
• 17. Dar bir alanda 180 derece u dönüşü gerçekleştirme. Dikkat bu zor öğrenilen bir beceridir. Yüksek motosikletler ekstra beceri gerektirir. Gerekir ise seleyi çıkartıp yerine kalın bir havlu koyarak egzersiz yapın. Bu hem yüksekliği azaltacak hem de düşük hızda size güven verecektir. Her zaman bakışı yüksek ve gitmek istediğiniz noktada tutmayı unutmayın.

Arada bu konuda da pratik yapmanın önemini kısa bir hikaye ile de vurgulamış olayım.
Kalabalık bir motosiklet grubu ile birlikte güzel bir gezinin ardından, dönüş yolunda yol yapım çalışmasının bulunduğu bir bölüme geldik. Normalde planlanan rotanın tamamı asfalttı. Ama çıkabiliyor karşınıza işte.
Zemin çok kötüydü. Yer yer 15-20cm.’yi bulan yükseltiler ve kum-çakıl karışımı yaklaşık 75 metre uzunlukta bir bölüm. Koca grubun bozuk zeminde uğraştığını görmesine rağmen, karşıdan gelen bir araç da bu zemine dalınca durmak zorunda kaldık. Tekrar hareket ederken bir arkadaşımız motoru yatırınca, eşinin ayağı kırılmış ve gezimiz hastanenin acil servisinde sonlanmıştı.

Bu tür durumların yaşanmaması için, normal şartlarda dağ-bayır gezmiyor olsanız dahi, bozuk zeminde pratik yapmakta fayda var.

İleri sürüş, güvenli sürüş; adına ne derseniz deyin, motosiklet eğitimi alanlar bilirler ki; kumlu veya mıcır dökülmüş zeminler tutuşun azaldığı, tehlike oluşturabilecek zeminlerdir. Bu durumda, en yüksek seviyede dikkat gerekir.

Motosiklet Eğitimi | İleri Seviye Viraj Alma

• 1. Hızlı bir viraja yaklaşma, viraj çıkışına odaklanma. Kontra ile yatırarak çıkışı gördüğünüzde gaz açma. Bacaklar depoya sıkıca sarılı, kollar gevşek ve kırık.
• 2. Viraj girişine gelmeden, gerekiyor ise frenleme ve doğru vitesi seçme.
• 3. Viraj da maksimum görüşü sağlayacak çizgiyi seçme. Viraj çıkışını görmeden motosikleti içeri kapatmama.
• 4. Motosikleti yatırmadan önce potansiyel tehlikeleri (yamalar, kaygan malzemeler vb) fark etme.
• 5. Motosikleti yatırdıkça, kafayı aksi istikamette düzeltme ve ufuk çizgisine hizalama. Viraj çıkışını yatay olarak görme.
• 6. Gazı tutuş ile orantılı olarak açma.

Bu iki yazıdan oluşan Motosiklet Eğitimi yazılarına, aslında bir forum postunda denk geldiğim Başar Güven vesile oldu. İlk yazıda belirttiğim üzere, ben sadece bir kısım ilaveler yaptım. Listelerin tamamı kendisine ait.
“Şahsi emeğimdir haber vermeden başka siteye koyan eşşektir.” uyarısına rağmen, sitede yer vermek istedim. Eşşeklik işte.
Yine de yattığı yerden anlayışla karşılayacağını, hesap sormayacağını tahmin ediyorum. Vefat haberini, hayal-meyal hatırlıyorum sanki. Belki de her motorcu arkadaşımızın vefatını unutmak istememizden kaynaklıdır.

30 nisan 2013 günü motosikleti ile kaza yaparak vefat eden arkadaşımız, aynı zamanda motosiklet eğitimi veren bir eğitmendi. Huzur içinde uyusun.
Mutlaka bildiği bir konuyu, o sırada gözden kaçırdığı için böyle bir kazaya karıştı. Siz karışmayın diye, tekrar gözden geçirin yazdıklarını.

Tekeriniz düz bassın.

Başar Güven anısına…

Heee, bu arada hüzünlü bir şekilde sayfayı terk etmeyin bari. Kontra Tekniği ile ilgili geyik amaçlı yapmış olduğu videoyu da paylaşalım da, biraz neşenizi bulun.